Trong vài năm gần đây phong trào chơi đá, đá phong thủy, đá quý rộ lên mạnh mẽ ở nhiều tỉnh thành trên cả nước thì đá thiên thạch ( Tektite ) là một trong số các loại đá được giới chơi đá quý tích cực săn lùng. Cái tên Tektite xuất phát từ tiếng Hi Lạp cổ “tektos” nghĩa là nóng chảy, ngụ ý nói về vai trò của nhiệt lượng từ thiên thạch trong nguồn gốc phát sinh Tektite. Tại Việt Nam có nhiều cách gọi loại đá này như đá thiên thạch, đá tektite, đá cứt sao, ngọc thiên thạch.
- Theo 2 cuốn "Tất cả về khoáng vật chữa bệnh mầu nhiệm" và cuốn "Tất cả về đá quý" của Jasper Stone, này thì thiên thạch được hình thành do sự va đập của mảnh vỡ các tiểu hành tinh lên bề mặt trái đất. Sự va đập này tạo nên một vụ nổ lớn, những mảnh vỡ của tiểu hành tinh và những mảnh vật chất của trái đất bị nóng chảy, bị bắn lên không trung, lại bị nóng chảy một lần nữa do ma sát với tầng khí quyển khi rơi xuống, xoay tròn trong không khí tạo nên vô vàn hình thù đặc biệt.
- Theo Tiến sỹ Trịnh Sơn- một chuyên gia của Bộ Tài Nguyên và Môi Trường, người có nhiều công trình nghiên cứu về thiên thạch và đã bảo vệ luận văn tiến sỹ về đề tài này tại nước ngoài thì thiên thạch thường có nguồn gốc từ trái đất hơn là từ các mảnh vỡ của các tiểu hành tinh.
- Theo cuốn Meteors and Meteorites của David C.Knight (Mỹ) thì có nhiều loại thiên thạch, có thể là mảnh vụn của sao băng khi rơi qua tầng khí quyển vào trái đất hoặc hình thành do sự va chạm của thiên thạch lên trái đất, hấp thu năng lượng từ vụ va chạm này tạo nên thiên thạch.
- Cũng có nhiều tác giả lại cho rằng nó chỉ là tro của núi lửa bắn lên, đông cứng lại mà thành. Tuy nhiên giả thuyết này ít thuyết phục hơn, bởi nếu hình thành qua con đường này thì thiên thạch không thể bị đến hai lần “thủy tinh hóa” được. Qua nghiên cứu địa tầng và phân tích đồng vị phóng xạ thì thiên thạch có tuổi khoảng 10 triệu năm và thành phần chủ yếu là silic dioxit (68 - 82%); kích thước trung bình hiếm khi vượt quá 5cm, nặng chừng 500g. Loại thiên thạch phân lớp có thể có trọng lượng lớn hơn.
- Nhiều năm trước đây, Liên doanh Đá quý Việt Nhật (Thanh Xuân - Hà Nội) đã cho nhân viên đi khắp các vùng miền đất nước mua gom một lượng thiên thạch khổng lồ về để chế tác và xuất khẩu. Việc này khiến cho số lượng thiên thạch tại Việt Nam trở nên khan hiếm. Ngày nay chủ yếu chỉ còn xuất hiện thiên thạch loại nhỏ, được chế tác thành các trang sức đá hoặc để thiên thạch thô bán cho người sưu tầm.
- Theo một “đại gia” trong giới đá quý, người đã dám bỏ ra hàng trăm triệu đồng để mua toàn bộ số thiên thạch còn sót lại của Liên doanh Đá quý Việt Nhật (khoảng 3 tấn), thì số viên thiên thạch có trọng lượng xấp xỉ 400g hầu như không còn.
- Nhiều người trong giới sưu tầm đá quý, kể cả những tay trùm buôn bán đá quý trong và ngoài nước, đôi khi cũng mua nhầm Thiên Thạch giả là những loại đá có hình dạng bề ngoài gần giống với thiên thạch. Những loại đó có thể là thủy tinh núi lửa (obsiđian), bom núi lửa, tro của hỏa thạch và một loại sỏi màu đen có nhiều ở vùng Yên Bái và Lâm Đồng.
- Đá Thiên Thạch về bề ngoài thường có màu đen gần giống với đá thủy tinh núi lửa nhưng khi đập vỡ thì thiên thạch có tính chất trong sáng của đá quý và có thêm sắc màu nâu sáng ở viền. Trên bề mặt đá thiên thạch thô có những nốt lõm lỗ chỗ, li ti do vết tích của bọt khí trên bề mặt đá bị vỡ khi đi ngang qua tầng khí quyển, những lằn xoắn ốc trên mặt đá chứng tỏ đá bị làm nguội, đông đặc khi rơi trong tầng khí quyển.
- Gần đây trên thị trường xuất hiện nhiều viên thiên thạch có trọng lượng lên đến vài chục kg không rõ xuất xứ được bán với giá “trên trời”. Người mua cần thận trọng với những loại này, có thể nó được làm giả với mục đích lừa đảo. Do thiên thạch bị nóng chảy 2 lần trong vụ va chạm giữa thiên thạch và trái đất nên nó không dễ gì bị đốt cháy. Hãy lấy một mảnh thiên thạch nhỏ đốt dưới ngọn lửa bếp ga, nếu nó cháy và có mùi khét là đá giả đá thiên thạch.
Về giá cả trên thị trường:
- Không có một tỷ giá thiên thạch nhất định như tỷ giá vàng hay tỷ giá đô la. Cũng giống như các loại đá quý khác, giá trị của thiên thạch phụ thuộc vào kích thước, trọng lượng, hình dạng đặc biệt và mức độ say mê của người mua.
- Một ví dụ đơn giản, Ruby là một loại đá quý ở Việt Nam. Có những khối ruby lớn được coi là quốc bảo của Việt Nam như ngôi sao Việt nam 1 và ngôi sao Việt nam 2. Cũng có những viên Ruby khi đem chế tác thành đồ trang sức có giá trị ngang với một chiếc ôtô đắt tiền và cũng có những viên Ruby được giới chơi đá chơi ngông đem rải đầy vào bể cá cảnh cho đẹp, hoặc trải trong vườn thay sỏi để mỗi sáng đi bộ giúp cho việc massage chân nhằm tăng cường sức khỏe. Thiên thạch cũng vậy, có những loại có giá vài trăm USD một kilogram, cũng có loại mà người sưu tập sẵn sàng bỏ ra vài trăm nghìn USD chỉ để sở hữu một viên chỉ vài lạng.
- Giống như đồ cổ, giá trị về tinh thần của thiên thạch nhiều khi gấp hàng trăm lần giá trị về vật chất. Tuy nhiên cũng đừng vì quá đam mê mà để bị lừa hàng tỷ đồng như nhiều vụ báo chí đã nêu gần đây. Thiên thạch là loại đá mang năng lượng ở mức độ thấp, thường là lợi nhiều hại ít. Nếu giả sử có loại thiên thạch khác có năng lượng mạnh làm gương vỡ thì cũng không nên mang về nhà vì năng lượng phóng xạ của nó có thể gây ra những tác hại đến sức khỏe như biến loạn nhiễm sắc thể, ung thư gây hại cho chính bạn và gia đình bạn.
- Tùy thuộc vào tuổi cung mạng và mục đích, mặt Quan âm đá thiên thạch hay được các trạch gia phong thủy sử dụng để cầu bình an và tài lộc cho gia chủ. Những giá trị thực sự của loại thiên thạch này cho đến nay còn nhiều tranh cãi và dù đúng hay sai thì nó cũng là một loại khoáng vật cần được quan tâm và lưu giữ trong các bộ sưu tập đá quý của mình.
- Cũng theo cuốn“Tất cả về khoáng vật chữa bệnh màu nhiệm” của Jasper Stone, các thầy lang địa phương Thái Lan thường dùng thiên thạch để chữa bệnh. Mặt Di lặc đá thiên thạch giúp loại trừ những tổn thương về tình cảm, đem lại may mắn và thành công. Giúp tăng cường năng lượng học và các quá trình trao đổi chất trong cơ thể người.
- Công dụng màu nhiệm đặc biệt của đá thiên thạch chính là nguồn gốc ngoài trái đất và hấp thu năng lượng ngoài trái đất của nó. Thổ dân châu Úc gọi đá thiên thạch là sự hộ phù của trời, giúp tạo lập mối liên hệ với quá khứ, có ích lợi cho cuộc hành trình bằng ý nghĩ theo thời gian vào vũ trụ.